De Balanced Score Card – In 3 Minutes (Dutch!)

De Balanced Score Card (BSC) helpt bij het vertalen van strategische doelen naar concrete doelstellingen en meetpunten. Want een belangrijke filosofie achter dit model is: ‘wat niet te omschrijven is, is ook niet te besturen’. Kaplan en Norton stellen voor dat sturen te doen aan de hand van vier aandachtsgebieden of perspectieven. Naar hun idee dekken deze vier perspectieven het totale aandachtsgebied van de manager en de organisatie af.

  1. Het financieel perspectief: wat telt voor de aandeelhouders? Van welke financiële prestatie cijfers moeten we onze investeerders voorzien om onszelf financieel succesvol te kunnen noemen?
  2. Het klantenperspectief (klant en markt): hoe zien de klanten onze organisatie, hoe komen we over? En hoe moeten we door onze klanten worden gezien om onze visie te kunnen verwezenlijken?
  3. De interne bedrijfsprocessen: wat is de toegevoegde waarde van onze belangrijkste bedrijfsprocessen? Wat moet er intern gebeuren om de beloftes aan de klanten waar te maken? In welke bedrijfsprocessen moeten we uitblinken, zodat onze aandeelhouders en klanten tevreden zijn?
  4. Het innovatie- of het leer- en groeiperspectief: in welke mate zijn we in staat tot innovatie, verandering en verbetering? Wat moet aan kennis en innovatie ontwikkeld worden om ook morgen succesvol te zijn? En hoe behouden we de mogelijkheid tot verandering en verbetering om onze visie te verwezenlijken.

De BSC is primair een rapportagesysteem dat helpt om de realisatie van de doelstellingen van een organisatie te monitoren. Het is een methode om de gekozen strategische doelstellingen te volgen in de realisatie. Naast prestatiemeting met financiële prestatie-indicatoren, worden ook drie aanvullende perspectieven in een rapportagesysteem opgenomen, zodat een breder, en niet louter financieel, beeld ontstaat. Het model ontwerpt daarmee geen strategie en helpt ook niet een koers te bepalen hoewel dat soms wel wordt gedacht. Maar als er een strategie is en er zijn doelstellingen benoemd, dan kan de BSC helpen die doelstellingen ook tijdig te behalen. Het meetsysteem van de BSC richt zich zowel op korte- als op lange termijn doelstellingen. De nadruk ligt op indicatoren die de winst op lange termijn beïnvloeden, zoals klantentrouw, werknemerstevredenheid, productontwikkeling en interne bedrijfsprocessen.

Bij de vier perspectieven van de Balanced Score Card horen ook vier typen vragen:

  1. Doelstellingen: wat willen we op langere termijn bereiken? En welke zaken zijn daarbij het meest belangrijk, ofwel wat zijn de Kritische Succes Factoren (KSF’en)?
  2. Prestatie-indicatoren: wat wordt er gemeten om te kunnen zien welke doelstellingen behaald worden? Zijn dit de Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s)?
  3. Prestatienormen (het ambitieniveau): wat zijn de gewenste resultaten en scores die behaald moeten worden?
  4. Initiatieven: wat moet er worden gedaan en welke verbeteringen zijn nodig om deze resultaten en scores te kunnen halen? De vier perspectieven hebben een hiërarchische opbouw. Initiatieven zonder doelstellingen en prestatie-indicatoren zijn losse acties. Er is geen enkele garantie dat deze initiatieven ook gaan bijdragen aan de doelstellingen of de organisatie vooruit helpen.

Door: Karin Zwiggelaar

Door: Karin Zwig

Strekking BSC

Een goed opgezette Balanced Score Card behoort het hele verhaal van de te volgen strategie van de organisatie zichtbaar te maken. Dit betekent dat de BSC de opeenvolging van veronderstelde oorzakelijke relaties tussen resultaatmeting en de prestatienormen daarachter, duidelijk zichtbaar moet maken. Iedere meting die is opgenomen in de BSC, behoort een schakel te zijn in de keten van oorzakelijke relaties die de betekenis van de strategie van de bedrijfseenheid aan iedereen in de organisatie duidelijk maakt. Zo wordt in de service-winstketen de nadruk gelegd op de oorzakelijke relaties tussen factoren als medewerkerstevredenheid, klanttevredenheid, klantentrouw, marktaandeel en de financiële prestaties. In de praktijk betekent dit dat op de Balanced Score Card per aandachtsgebied of perspectief, die punten staan die voor de organisatie belangrijk zijn voor het behalen van de doelstellingen en het uitvoeren van de strategie. De BSC op zich maakt deze verbanden niet zichtbaar, maar dwingt de organisatie wel na te denken over deze verbanden en het benoemen van wat invloed heeft waarop.

Door: Karin Zwiggelaar

Door: Karin Zwig